Мад вуч лугъун за ваз Актив
Дидедин ч1ал къабулдачир.
Дидед гайи нек ваз гьайиф
ЧидайтIа вун ик1 гьыч хачир.
ЧидайтIа квез халкьар вира
Вилик финиз себеб жерп,
Дидед ч1алал кIелун эхир.
Патан са чIан вуна кьачир.
Партиядин язва эмир —
Дидед ч1алал кТелун эхир.
Гила маса багьна гышир
Лугьуз " завай алакъначир ".
Алай гьилел зегъметд къабар
Элдикай хшнайт1а хабар.
Маса ч1алал кхьей чарар
Гана гъиле, мятел тачир.
1936-йис.
КАК ЖАЛЬ!
Что мне сказать тебе, актив,
Который не признает родного языка.
Жаль материнского молока, что вы пили,
Если бы матери знали, что вы такие, они бы вас
не родили.
Если бы вы знали первопричину
Развития всех народов —
Родной язык и учение на нем,
Вы бы не приняли бы чужого языка.
Это указ партии все-таки —
Учиться на родном языке.
А теперь, когда все по-другому,
Не ищите оправданий, говоря " иначе не смогли ".
Если бы вы знали о народе,
На чьих руках трудовые мозоли,
Вы б ему не дали письмена на чужом языке
И не ставили бы его в неловкое положение.
1936 г.
(Подстрочный перевод А.Кардаша).
Билбил
Хуш яни ваз къацу тамар,
Кьуна мескен гьана, билбил?
Цуьквед вилик ийиз шелар,
Хьайла зи рикI кана, билбил?
Гатфар чIавуз меген ви кар,
Агь-зар яни йифер-йикъар?!
Авадариз вилин накъвар,
Ви рикI гьида хана, билбил?
Ашукьвиле якъин ви тай,
Первана жед шеминал кай.
Зазни тIимил кьисметди пай
Ви дердинкай гана, билбил.
Гатфар фена, атайла гад,
Мийир вуна эсла феряд.
Фена Нури хуьз кьил цIи мад
Ахквад чаз чун сана, билбил!
ЖедатIа?
РикI цIвазва рикъини куз,
Яраб серин гар жедатIа?
Фикир чIугвар жегьил я зун,
Яраб кIани яр жедатIа?
Гьикьван хьурай гишила вун,
Инсаф яни нер фу тахьун.
Квахьна хуьряй и каш азгъун,
Чаз регьят тир кар жедатIа?
Акъвазир кьван кузни-хъукъуз,
Дарих я зун йифиз-юкъуз.
Ийиз залум эл кайбуруз,
Зулум хъийир къар жедатIа?
Квахьнава чи гъам-хажалат,
ГьакI чи иви хъвадай жаллатI,
Зулумдин кIвал уна барбатI,
Эллериз сувар жедатIа?
Авани?
Вилик акур крар чуьнуьх
Ийидай инсан авани?
Хажалатлу рикI сагъардай,
Духтурриз дарман авани?
Сада неда дулмани аш,
Сада чIугваз датIана каш.
Агъайри лукIраз гуда лаш,
Эллер, гьахъ-дуван авани?
Бес за вучин, кесиб хьайи.
Ихьтин уьмуьр несиб хьайи.
Гьавай рахар са къиб хьайи,
Зун гьич кайи чан авани?
Фу балкIандал, ях хьанва зун,
Дуьнья акваз къах хьанва зун,
Эллер! - Гъил яхъ, ярх хьанва зун!
Агь, дердиниз сан авани?
ЭкъечIа!
Уях хьухь халкьар,
Мукьва я йикъар...
Кьуна гъиле лаш
Куьн яваш-яваш
Муькъвел экъечIа!
Авуна суракь,
жагъура яракь.
Девлетлуяр кьаз,
Зулумд даях хаз,
Рекьел экъечIа!
Гьич буш вязерин
Куьн чIалахъ тежен.
Гаф-чIал сад ая,
Яхъ гъиле пая,
Кимел экъечIа!