16:26
Амай пуд
Гьич са касни, гьич са затlни рикlелай фенвач!
1941-1945-йисара кьиле фейи Ватандин Чlехи дяве инсаниятдин тарихда лап зурба яракьлу ягъунар хьана. Фашистрин чапхунчийрихъ галаз женг тухун патал гьам кьуьзуьбур, гьам жегьилар, гьамни аялар къарагъна. Муракаб йисара фронтда ва далу пата зегьмет чlугур вири миллетар, халкьар дурум гунин, гъалибвал къачунин макьсадди сад авунвай. Макьсад кьилизни акъатна. Дурумни гана, гъалибвални къачуна.
Москвада, Сталинградда, Ленинградда, Къафкъазда, Курскда, Белоруссияда ва масанра фашистрин кьушунар, дяведин машинар, техника са къатда кукlварна, барбатlна. СССР-дин халкьарин гьар са кlвализ мусибатлу вакъиа гъайи, саки кьуд йисан муддатда давам хьайи дяве, СССР гъалиб хьуналди акьалтlна.
Докъузпара райондин Къалажухрин хуьряй 138 кас дяведин майдандиз фена. И дестеда коммунистарни комсомолар авай. Москва, Сталинград, Ленинград, Одесса, Воронеж, Киев, Новороссийск, Севастополь, Къафкъаз, Украина, Литва ва маса чкаяр мидяйрикай азад авунин карда къалажухвийри кьегьалвилелди женг чlугуна. Са рахунни алач, а йисара дяведа иштиракай гьар сад са къуччагъ я. Къалажухвийрин жергеда дирибашвилелай гъейри дяве тухунин къайдаяр чидай взводрин, ротайрин кlвенкlве хьайи капитанар, лейтинантарни хьана. Кьилди къачуртlа, капитанар тир Агъабалаев Султангьамид, Селимов Челеби, Седрединов Филядин, старший лейтинант, политрук Жаватов Пирим, лейтинант, танкунин командир Эмиралиев Али, старший лейтинант Сардаров Шихбуба, лейтинант Шамилов Азай ва хейлин масабур чпин викlегьвилериз килигна орденралди, медалралди къейдна.
Йисар алатунивай ветеранрин кьадарни тlимил жезва. Чпин гьунарар мидаим яз инсаниятди рикlелай ракъур тийир ветеранар чи хуьрера, районра тупlарал гьисаб жедай кьванбур я амайди.
Рикlелай садрани алат тийир дяведин цlаяр хкахьна 69 йис хьанва. Дяведиз фейи къалажухвийрикай 63 ватанперес аскердиз элкъвена хкведай кьисмет хьанач, абуру чпин чанар къурбандна. Чеб къенин юкъуз сагъдиз амай пуд ветерандикай кьилди рахун кутугнава.
1. Куругълиев Пиругъли. Гъалибвилик чпин пай кутур къалажухвийрикай сад алай вахтунда Дербент шегьерда яшамиш жезвай, 91 йисан яшда авай ветеран Куругълиев Пиругъли Куругълиевич я. Хуьруьн мектеб куьтягьайдалай кьулухъ, Махачкъалада кардик квай гьуьлерин дяведин школада чирвилер къачуна ва 1942-йисуз ам яракьлу кьушунрин жергейриз фена. Волжский флотилиядиз акъатна. Сталинград шегьер патал кьиле физвай къати женгера викlегьдаказ иштиракна. Ахпа адаз Чlулав гьуьлел къуллугъ давамар хъувун кьисмет хьана.
Чlулав гьуьлел аскерди «Малый охотник» тlвар алай гимида пулемётчик яз вичин везифаяр тамамарна. Украинадин Севостополь шегьердин сергьятра къати ягъунар физвай вахтунда, Чlулав гьуьлуьн аскерри душманрин са шумуд самолет ва цин кlаникай фидай луьтквеяр барбатlна. Ихьтин гьунарриз килигна, уьтквем аскер «Къафкъаз оборона авунай», «Женгинин лайихлувилерай», «Германиядин винел гъалибвал къачунай» медалриз ва «Ватандин Чlехи дяведин II-дережадин» ордендиз лайихлу хьанай.
Чlулав гьуьлел ада дяведин эхирдалди вичин аскервилин везифаяр тамамарна. 1948-йисан эхиррай ам хайи хуьруьз хтана. Ада Ахцегь райондин комитетда кlвалахна. 1953-йисуз республикадин меркезда ва 1968-йисуз Ростовда партийный школаяр куьтягьна. Хейлин йисара хайи хуьруьн мектебда муаллимвилени кlвалахна.
2. Атамов Межид. 17 йисан яшда аваз дяведин ялавар акур, барутдин ни чlугур, рикlе гъалибвилин къаст аваз жуьрэтлувал къалурай къалажухви Атамов Межид Салигьович алай вахтунда хайи хуьре яшамиш жезва. Мукьвара ветерандал кьил чlугваз фейила, ада четин ва гишин йисара кьилел атай кьван дуьшушьрикай са кьадар ихтилатар авуна.
1925-йисуз дидедиз хьайи ада 7 йисан мектеб акьалтlарна. Ветеранди рикlел хкизвайвал, а вахтара кlелун давамардай мумкинвал амукьнач. Са акьван яшар хьанвачиртlани, ам 1943-йисуз дяведиз рекье гьатна. Аскерди СССР-дин ПВО-дин 57-зенитный артиллерийский дивизиондин частуна къуллугъна. Атамов Межид «Германиядин винел гъалибвал къачунай», «Къафкъаз оборона авунай», «Жуьрэтлувиляй» медалрин сагьиб я. Ругуд йисуз ватандин вилик вичин буржи лайихлудаказ тамамарна. 1948-йисуз яракьлу кьушунрин жергейрай кlвализ хтана.
3. Саргьатов Саргьат. 1922-йисуз Къалажухрин хуьре дидедиз хьайи Саргьат Саргьатов 1941-йисуз армиядин женгериз фена. Ада Харьковдин къваларив гвай мулкара кьушунрин пулеметчик яз кlвалахна. Пулеметчикди къуллугъзавай терефра кьиле физвай женгер къвердавай къизгъин жезвай. Цlаярин женгерин нетижада хер хьайи аскер частунин командирди Еревандин аскеррин азарханадиз ракъурна. Беден сагълам хъхьайдалай кьулухъ несибди Гуржистандин Гори шегьердиз акъудна.
Ветеранди рикlел хкизвайвал, чпин частутин аскерри Румынияда, Чехословакияда, Австрияда, Венгрияда кьиле фейи женгера дирибашвилелди иштиракна.
Къизгъин женгера викlегьвилелди къазанмишай лайихлувилер «Яру Гъед», «Ватандин Чlехи дяведин II дережадин» орденралди, «Германиядин винел гъалибвал къачунай», «Женгинин лайихлувилерай» ва «Жуьрэтлувиляй» медалралди къейдна. Аскер 1946-йисуз ватандиз хтана. Алай вахтунда ветеран ватанда яшамиш жезва.
К.Ферзалиев, ЛезгиЯр-диз
Ниже приведены схожие материалы:
Категория: Лезгины в России |
Просмотров: 4727 |
Добавил: Редактор
| В материале упоминаются: Саргьатов Саргьат, Атамов Межид, Куругълиев Пиругъли, лезгины ВОВ