Лента новостей
ОПРОС
Кто из этих национальных героев больше всего повлиял на ход истории?
Всего ответов: 1078
ЛезгиЯр на Facebook
Партнеры ЛезгиЯр
Лезги литература
Статистика

Яндекс.Метрика

Наша Кнопка

Онлайнда авайбур: 90
Мугьманар: 90
Иштиракчияр: 0


Сегодня нас посетили:

 
Главная » 2013 » Август » 2 » «ЦIийи дуьнья» газетдин 85 йис

10:31

«ЦIийи дуьнья» газетдин 85 йис


«ЦIийи дуьнья» газетдин 85 йис «ЦIийи дуьнья» газетдин 85 йис
Ахцегь райондин «ЦIийи дуьнья» газетдин 85 йисан юбилейдихъ галаз алакъалу яз и мукьва чун адан редактор, РД-дин культурадин лайихлу работник Мамедов Нариман Мамедовичахъ галаз гуьруьшмиш хьана. Агъадихъ чна адахъ галаз кьиле фейи суьгьбет гузва.

- ВЛКСМ-дин Ахцегь райкомда инстукторвилин къуллугъдилай райондин «ЦIийи дуьнья» газетдин редакциядиз (редактор а макъамда Абдулрашид Рашидов тир) рекье хтурдалай инихъ гила дуьз 33 йис я за жуван уьмуьр и газетдихъ галаз ала­къалу авуна, - башламишзава ада вичин суьгьбет.

- Адакай - 21 йисуз газетдин жавабдар секретарвиле кIва­лахна, 2001-йисалай редакторвилин везифаяр тамамарзава. Разивилелди къейд ийин, республикада районрин газетрин арада «ЦIийи дуьнья» вич акъатиз башламишай 1928-йисалай кIвенкIвечи чкайрал хьана ва гилани адан хъсан адетриз вафалувал хуьз чун алахъзава...

Дугъриданни, вич акъа­тиз эгечIай гьа сифте йикъарилай и газет халкь гьар са кардикай хабардарзавай, хъсан крарал тупламишзавай, адаз дуьз рехъ къалурзавай зурба алатдиз, чкайрал яратмишунин милли ин­теллигенция гьазурдай кье­тIен мектебдиз элкъвена ва гьавиляй халкьдин патай лайихлу гьуьрметни къазанмишна. Чна «ЦIийи дуьнья» газетдин сад ла­гьай­ нумра чапдай акъатайдалай инихъ 85 тамам хьун рикIин сидкьидай мубаракзава! Къуй яратмишунин куь коллективдиз чандин сагъвал ва халкьдин къуллугъда мадни чIехи агалкьунар хьурай!

- Хуш, чими гафарай пара кьадар сагърай! Лап куьрелди чи газетдин тарихдикай рахайтIа, районэгьлийрин гьар йикъан яшайишдинни тарихдин гуьзгуьдиз элкъвей ам, гьелбетда, буш чкадал арадиз атанач. Гьеле 1912-йисуз баркаллу ахцегьви Ражаб Амирханова (ам чи милли журналистикадин бине кутурбурукай сад я) Саид Габиева Санкт-Петербургда урус чIалал акъудзавай «Заря Дагестана» газетдин хсуси корреспондентвиле кIвалахзавай. 1922-1924- лагьай йисара Ахцегьа туьрк чIалал «Жегьил самурви», «Самурдин кесибар» тIварар алай газетар акъатиз хьана. «ЦIийи дуьнья» газетдин сад лагьай нумра ла­гьайтIа, 1928-йисан 21-июлдиз, редакция Махачкъалада аваз,  Буйнакскдин типографияда  чапна. Адан сад лагьай редакторни, квез чида хьи, чи машгьур алим ва публицист рагьметлу Гьажибег Гьажибегов тир. 1931-йисуз Ахцегьа «ЦIийи рехъ» газет (редактор А.Гьажиев) тешкилна. 1932-йисуз ам Кьурагьиз хутахуникди Ахцегьиз а макъамда Махачкъаладай республикадинди тир «ЦIийи дуьнья» газет хкана. Гьа чIавалай инихъ ам гьич са девирдани куьгьне тежер гьа са тIвар алаз Ахцегьа акъатзава. Ихтилат кватай чкадал 85 йисан девирда «ЦIийи дуьнья» газетдиз регьбервал гайи вири цIуд редактордин тIварар кьунни кутугнава: Гь.Гьажибегов, И.Вагьабов, Гь.Гьалимов, М.Черкасов, Къ.Къазиагьмедов, К.Азизханов, С.Манатилов, А-Р.Рашидов, Гь.Мурсалов ва Н.Мамедов. Вири и йисара абурун регьбервилик кваз райондин экономикадин, политикадин, культурадин, искусстводин, спортдин важиблу гьич са месэлани газетдин дикъетдикай хкатнач. Ам халкьдиз, райондин руководстводиз вафалу дуст, куьмекчи яз хьана ва исятдани гьакI я. И жигьетдай «ЦIийи дуьньядиз» Ахцегь райондин чин, тарихдин гуьзгуь лугьуз жеда.

«ЦIийи дуьнья» газетдин куьмекдалди са жерге чи шаирарни писателар (Х.Тагьир, Къ.Межидов, А.Саидов, Ш.Къафланов, Н.Агьмедов, Жамидин, Н.Мирзоев, А.Шагьэмирова, А.Къардаш,.. ) литературадин шегьре рекьел экъечIна.

Обществода виридалайни багьади, кьилинди инсан я кьван, чи газетдин кьилин  игитни зегьметкеш инсан я. Гзафни-гзаф чна намуслу, гьалал зегьметдади фу незвай инсанрикай, дявединни зегьметдин ветеранрикай кхьизва ва акьалтзавай несил гьабурун баркаллу чешнейралди тербияламишиз алахъзава.

Гьар са девирдиз вичин кье­тIен шартIар, месэлаярни хас я эхир, абуру вилик цIийи-цIийи везифаяр эцигзава.

- Эхь. Социалимдин къурулуш чкIана, ихьтин девир алукьда лагьана гьич фикирдизни гъиз жедачир. Базардин экономикадин шартIара коррупциядини терроризмди, диндин экстре­мизмдини кьил хкажнавайла, гьелбетда, чи вилик квай везифаярни дегиш жезва. ЯтIани чи газетди кьилин фикир, эвелимжи нубатда, намуслу, зегьметкеш, карчи, ватанперес инсандин къаматдиз ва халкьдин камалдин хазина тир баркаллу адетриз гузва.

Саки вири вахтара вичин хсуси типографияни галаз хьайи «ЦIийи дуьнья» газетдин редакциядиз советрин девирда яратмишунин зурба коллектив авай. Гила гьикI я?

- 1990-йисарин сифте кьилера, гьайиф хьи, гужлу Советрин Союздихъ галаз санал газетдин яратмишунин коллективни чкIа­на. 16 кас пешекар къуллугъчийрикай ибарат коллективдикай амукьайди чун кьуд кас я:  редактор, жавабдар секретарь, са корреспондент ва компьютердал кIвалахзавай къуллугъчи. 0,5 ставкадал алай кьве техработникни кваз вири 6 кас. Редакторни жавабдар секретарь квачиз, амай работникар лап агъа кIанин мажибдал ала. Ихьтин татугай шартIара, гьелбетда, рикIиз кIа­нивал кIвалахиз четин я. Виликрай чна газет гьафтеда пудра акъудзавайтIа, гила садал ахватнава. Вични Дербент шегьердин «Т-М» типографияда чапзава.



Ихтилат кватай чкадал заз, чпин гьар йикъан къуллугъдин жа­вабдар везифаяр намуслудаказ тамамаруналди, газет акъудуник еке пай кутазвай чи жавабдар секретарь Рашид Мурсаловаз, корреспондент Рагьидин Эминоваз, компьютерный печать ва вёрстка ийизвай Хадижат ­Мамедовадиз чухсагъул лугьуз кIан­­зава. Еке гьуьрметдивди заз гьакI чи гьевескар селькорар тир Гьемдуллагь Бабаеван, Лга Энверан, Шихмурад Агъакеримован, Къ.Ибрагьимован ва масабурун тIварарни кьаз кIанзава. Гьа ихьтин ватанперес ксарин куьмекдалди, девирдин четинвилеризни килиг тавуна, чавай РД-да районринбурун арада гьам дизайндал, гьамни чинрал къвезвай материалрин мана-метлебдални важиблувилел гьалтайла тарифуниз лайихлу газет яратмишиз жезва.

Четинвилерикай их­тилат кватна кьван, мате­риалринни алатрин база авай гьалдикай вуч лугьуз жеда?

-  Са гафуналди, зайиф я. Ала­тай асирдин 65-70-йисарин линотипарни печатдин машинар куьгьне хьана, запчастарни гьат тийиз,чун кIеве гьатна. Нетижада­ 2007-йисалай типографиядин кIва­лах акъвазаруниз мажбур хьана. Гьа чIавуз гьатта «ЦIийи дуьнья» газетдин редакцияни кваз агалдай къурхулувал авай. Райондин регьбер С.Н. Мурсалован куьмекдалди (ада компьютерный техника къачуна, газет Дербентдин «Т-М» типографияда чапдай икьрар кутIунна) газет акъудун са гьафтедани акъвазарнач. 2003- йисуз  РФ-дин журналистрин Союздай гайи «Ваз 21074» маркадин машиндини - ада датIана  кIвалахиз 10,5 йис я  - гила куьгьне яз инжиклу ийизва. Подпискадин ва малуматар гунай жезвай вири къазанжи гьа машин кардик хьун патал  серфзава. Редакциядин дараматдикай рахайтIа, ам гьеле эцигайдалай кьулухъ ремонт тавуна (шир-киреж ягъуникай рахазвач), лап ха­талу гьалдиз атанва. Хъуь­тIуьн аязриз дурум гуз хьун патал­ чун ви­ри къазах пич авай са кабинетда  кIвалахуниз мажбур жезва­.
   
Нариман стха, «ЦIийи дуьнья» газетдин кIвалах хъсанарун патал квез гьихьтин теклифар ава?

-  Пара крарикай рахадач. Гьич тахьайтIа, чи дарамат капитальнидаказ ремонтна кIанда. Чкайрилай материалар гьазуриз райондин хуьрера къекъуьн ва газет чапдай акъудиз Дербент шегьердиз физ-хтун патал «Нива» машиндин, редакцияда Интернетдин алакъа дуьзмишунин, авторвилин гонорар арадал хкунин, эхиримжи 23 йисуз чун адакай магьрум тирвиляй селькорар желбиз четин я, чарасузвал ва гьич тахьайтIа, кьвед лагьай корреспондентдин штатдин игьтияж ава. Районда девирдин истемишунрив кьур хьтин типография кардик кухтаз хьанайтIа (и кар патал гегьенш кIвалерни ава), чкадал неинки са чи газет, гьакI къунши районрин газетар, гьар жуьре бланкарни ктабар акъудиз жедай. И месэлади 5-10 кас зегьметдин чкайралди таъминардай мумкинвал гудай.

Газетдиз къимет гузвайди, гьелбетда, ам кхьизвай, кIелза­вай ксар я. Алай вахтунда «ЦIийи дуьнья» газетдин тираж шумуд экземпляр я?

- 940 экземпляр. Саки муьжуьд агъзур кIвал-хизан авай райондиз  - им тIимил я. Гележегда райондин руководстводин ва чи кIелчийрин куьмекдалди «ЦIийи дуьнья» газет мадни метлеблу, къешенг ва адан тиражни артух жедайдак умуд кутаз кIан­зава.

Лезги халкьдин милли пресс­дадин бине тир «ЦIийи дуьнья» газетдин редакциядин гьуьр­метлу коллектив! Райондин общественно-­по­литический гьакъи­къи уьмуьр жанлудаказ къалуриз алахъзавай къуй квехъ чандин сагъвал ва халкьдиз къуллугъу­нин рекье агал­кьунар хьурай!

Официальный сайт администрации Ахтынского района







Ниже приведены схожие материалы:

Похожие новости по теме:

Категория: Лезгины в России | Просмотров: 4000 | Добавил: LezGiYar | В материале упоминаются: лезги чIал

avatar
1
Поздравляю с 85 летием газеты «ЦIийи дуьнья» желаю коллективу газеты новых творческих идей ,успехов и профессионального роста. Сегодняшний день очень актуальна, и формирование культуры взаимоотношений между людьми разных национальностей тесно связано с социально-политическими процессами, происходящими в обществе. Многочисленные и сложные проблемы, накопившиеся в обществе,
настоятельно требуют для своего решения объединения усилий всех граждан,
которое невозможно без укрепления доверия между ними. Только на
пути взаимопонимания, взаимного уважения и доверия люди способны глубже
осознать единство своих коренных интересов и найти общий путь преодоления
накопившихся трудностей . В настоящее время необходим новый взгляд на многие актуальные пробле-
мы общественного развития, из которого должна родиться та позитивная стра-
тегическая линия, которая призвана определить будущее общества.
Разнообразие жизненных и культурных ориентаций способно сформировать
новую, основанную на взаимопонимании и доверии, сплоченность, целостность
общества. Следует признать, что лезгинская интеллигенция Азербайджана активна во всех направлениях. И я считаю, что этому следует только радоваться. Лезгинская интеллигенция вкладывала и продолжает вкладывать силы в развитие Азербайджана. Ученые, деятели искусства, спортсмены и т.д. продолжают прославлять Азербайджан. К сожалению, некоторые играют на чувствах лезгинского народа и, пользуясь этим, продолжают преследовать свои цели. Я уверен, что Ваша газета ЦIийи дуьнья может играть огромный роль в укрепление двух братских народов — лезгин и азербайджанцев - между собой. С уважением Юнис Садык , гражданин Ирана ( Юж. Азербайджан )
avatar
2
[/b]К сожалению, некоторые играют на чувствах лезгинского народа и, пользуясь этим, продолжают преследовать свои цели[b]

А какие чувства Юниска, чувство ущемленности в Аз? biggrin
avatar
3
Гьар са районда, гьар са шегьердани хуьрера чна чи лезги газетарни журналар акъудна кIанда. ЧIехи агалкьунар хьурай квехъ.
avatar
4
Гъед , Кто настроен положительно мои слова поймет. А националистов , провокаторов переубедит не возможно . Слон и в Африке слон !!!
avatar
5
я тебя понимаю Юниска sad для вас все кто отстаивает свои права это правокаторы, националисты, армяне. Но ты не отчаивайся. Это у тебя пройдет. Что поделаешь вас так учат. Не плачь. biggrin biggrin biggrin biggrin biggrin biggrin
avatar
6
Слон и в Африке слон

В этой связи есть еще одна поговорка. Гейдар- это памятник. Джае в Мексике biggrin biggrin biggrin (Лезгинская поговорка)
avatar
7
Я желаю каждому народу иметь такого национального лидера как Гейдар Алиев. "Народы исчезают не потому, что оны слабы, а потому, что они считают себя слишком сильными. (Эрнст Хайне)
avatar
8
Нет нет, нам этого курда не нужно biggrin biggrin biggrin Оставьте его себе или на крайний случай отправьте в Мексику, чтобы стоял в парке. Гореть в аду этому шатану Гейдару и тем кто его поддерживает. Тьфу. И они себя называют мусульманами biggrin biggrin biggrin biggrin
avatar
9
Вы уже перешли на женский разговор - это не по Лезгинский !!!(арм.вариант)
avatar
10
Откуда кьажар может знать что лезгинское а что нет
avatar
Гьуьрметлу "Ц1ийи Дуьнья" газетдин редактор Нариман Мамедов, Квез салам алейкум! Хабар хьайивал, куьн газет акъатиз 85 - йис я лугьузва! Жуван патай за квез, кьиле муниципальный  "Ахтынский район" Осман Абдулкеримов аваз квез ва куьн бажарагълу коллективдиз рик1ин сидкьидай и еке сувар мубарак ийизва. Зун шад я а кардал, зи шиирар са шумуд сеферда кун газетдин чинриз акъатна, халкьарал агакьна. Са сеферда зун куьн редакциядиз мугьманни хьанай. Гьайиф хьи, Редакторар хьайи Гьасанагъа Мурсаловахъ, Абдурашид Рашидовахъ зун мукьувай таниш тирт1ани, куьн коллективдихъ мукьувай алагъаяр тахьунал за гьайиф ч1угвазва. Беден Агъа-Ст1алдал алат1ани зи рик1 куьн газетдихъ галаз сад я. Идалай вилик, советрин гьукумат амаз, за кьасумхуьруьн редакцияди махсус корреспондент яз къуллугъдайла, чи патай - квез, куьн патай чаз са шумуд экземпляр газетар хквез, к1елдай тир. Махачкаладиз акъатайлани Пушкинин библиотекадайни зун куьн газетрихъ галаз таниш жедайди я. Эгер сувар тухузват1а, за жуван буржи куьн суварин хьун буржи яз гьисабзава. Квехъ пешекарвиле еке агалкьунар, газетди ц1ийивилер ва куьн коллективдиз уьмуьрдин яргъивал ва сагъламвал Аллагьдивай т1алабзава. Шаир Сажидин.
Сажидин
 "Ц1ийи Дуьнья" газетдин 85 йисаз
Ахцегь район "Ц1ийи Дуьнья" газетдин,
Кьудкъанни вад йисан сувар мубарак!
Лезги халкьдиз къуллугъ ийиз адетдин,
Дагъдин лекьрер гужлу лувар мубарак!

Куьн газетдай кьакьан дагълар акуна:
Халкьдин шаир Хуьруьг Тагьир буба тир,
Ч1ехи алим Агъаевни Агьед чи.
Шагь-Эмирни, Алирзани зурба тир,
Авур ксар ава рик1из регьят чи.

Зи мурад я куьн газетдихъ мадни мад,
Ц1ийивилер хьана, шад хьун рик1ериз.
Халкьдихъ галаз гафни карни хьана сад,
Бул берекат къвен куьн газет - ник1ериз!

Сажидинни шад я, гьелбет, вири хьиз,
Къуй чи халкьдин гьар са югъ - са сувар жен!
Ислягьвилин рагъ ргазвай гъери хьиз,
Чи балайрин кьилел экуь цавар жен!

Еке гьуьрметдив шаир Сажидин.
avatar