14:18
КапI тур инсандикай кафир жезвани?
Алай вахтунда Дагъустандин иллаки чи лезги халкьдин арада вагьабитар (исятда абуру чпи-чпиз «салафитар» лугьузва) пайда хьанва. Вучиз лезги халкьдин арада? Вучиз лагьайтIа, чи халкьди чпин аялриз диндин тербия гузвач. Аялриз гьакъикъи диндикай хабар жезвач ва ягъалмиш хьанвайбуру ихьтинбур регьятдиз чпин жергейриз ялзава. Абуру диндихъ галаз кьан тийизвай гзаф крар ийизва, анжах инал чун абурукай садаз килигда:
Абуру лугьузва: «КапI тийизвай инсан кафир я». И гафар абуру фикирзавайвал Пайгъамбардин (Аллагьдин салатни салам хьуй адал) гьадисдал асаслу хьана лугьузва. Анжах вагьабитрин бедбахтвал ам я хьи, абуру а гьадисдиз еке алимри ганвай баяндиз фикир гузвач, гафбагаф урус чIалаз таржума авунвай гьадисар кIелзава. Идан нетижада, абуру капI тийизвай инсанар кафирар я лугьузва. Бязибуру лугьуда жеди: «Кафирар лугьурай ман, чаз абурукай вуч ава». Вуч аватIа, за квез лугьуда. Абуру Аллагьдихъ инанмиш тир мусурманриз кафирар лугьузва ва абурун иви экъичун чпиз гьалал ийизва. Месела, Махачкалада са гадади вичин дустариз хайи буба заказ авуна, ам кьейи къайдадикай чаз хабар ава. Ихьтин вакъиаяр, гьайиф хьи, тIимил туш. Ингье абур асаслу жезвай гьадисрикай сад: «Кафирдинни мусурмандин арада авай тафават капI я ».
«Кафирдинни мусурмандин арада авай тафават капI я »(сахих хадис)
Гила чун килигин и гьадисдиз имам ан-Нававиди (Ягьйа бин Шараф Муьгьуьддин Абу Закария ан-Навави, гьижрадин 631-676-йисара яшамиш хьана, ам вири дуьньядин алимри кьа-булнавай еке алим я, гьатта вагьабитривайни адан адресдиз чIуру гаф лугьуз жезвач) гьакъикъи гьадисар авай «СахIихI Муслим» лугьудай ктабдиз баян гана, «ШархIу-н-Навави гIаля Муслим» ктаб туькIуьрна. И ктабдин гьакъиндай дуьньядин алимри чпин гаф сад авуна лагьана: «Ам Муслима агакьарнавай гьадисриз виридалайни хъсандиз баян ганвай ктаб я».
Гьа и ктабда имам ан-Нававиди лугьузва: «КапI авун ферз тирди хиве кьазвай, анажах вичин кугьул-виляй ам тийизвай инсандин гьакъиндай жумгьуру-с-саляф валь-халяф (алатай вахтара хьайи ва алай вахтунда авай гзаф пай) алимри лугьузва хьи, ам диндай акъатзавач, кафир жезвач, анжах фасикь (гунагькар) жезва. Амма эгер инсанди капI авун ферз туш лугьуз хьайитIа ихьтин инсан диндай акъатза-ва, кафир жезва» («ШархIу-н-Навави гIаля Муслим» 2-том, 70-чин). Ингье гьуьрметлубур а гьадисдин гьакъикъи мана гьа им я. ГьикI хьи, Абу Зара (Аллагь рази хьуй) ахъайнавай Пайгъамбардин (Аллагьдин салатни салам хьуй адал) гьадисда лагьана: «Ля илягьа илляллагь лагьай кас Женнетдиз гьахьда». Абу Зара и арада суал гана: «Гьатта эгер ада зина авуртIа ва чарадан шей чуьнуьхайтIани?» Пайгъамбарди (Аллагьдин салатни салам хьуй адал) жаваб хгана: «Гьатта эгер зина авуртIани ва чуьнуьхайтIани!» (аль-Байгъакъи, Ибн Гьиббан). Инб Гьажар аль-Аскъаланиди (Абу аль-Фазль Али бин Мугьаммад аль-Аскъалани, ам гьижрадин 773-852-йисара яшамиш хьана, и алимни вири дуь-ньядиз машгьур я) «СахIихI аль-Бухариди» лугьудай гьадисрин ктабдиз баян гана туькIуьрнавай «ФатхIу-ль-Бари» ктабда и гьадисдикай лугьузва: «И ва мад ихьтин мана авай гьадисрал ва Къуръандин аятрал, месела: «Аллагь-Таалади ширк (бутариз… ибадат авун) авур инсанрилай гъейри (туба тавуртIа), амай вири гунагьрилай гъил къачуда Вичиз кIан хьайи инсанрин» («Ан-Нисаъ» сура, 48-аят). И аятдал асаслу хьана Агьлу-с-Суннади, яни Пайгъ-амбардин (Аллагьдин салатни салам хьуй адал) суннадай физвай алимри чпин гаф сад авуна лагьана: «Еке гунагьар ийизвай инсандикай кафир жезвач, эгер ада ширк тавуртIа» («ФатхIу-ль-Бари» 12-том, 60-чин).
Акьуллу мусурман Къуръандин аятризни гьадисриз гзаф пай алимри гьихьтин баян гузватIа гьаниз килигун лазим я. Къуй Аллагьди чун дуьз рекьелай алуд тавурай ва чIуру рекьел алай-бурни дуьз рекьел хкурай! Амин.
Лезгинский Исламский просветительский портал - Lezgidin.ru
Ниже приведены схожие материалы:
Категория: Разное |
Просмотров: 3781 |
Добавил: Jurnalist
| В материале упоминаются: лезгины, Лезгины и Ислам