Харижитрин несилар

Ислам дин арадал атайла кьулухъ ва гьакI Мугьаммад Пайгъамбар (с.гI.в.) ва адалай кьулухъ атай алимар гзаф четинвилерал гьалтна. Тарихдин чинриз вил вегьейла, къенин юкъуз хьиз ивияр экъичдай гзаф дуьшуьшар кьилел атанва. Гьелбетда, Пайгъамбардихъ (с.гI.в.) галаз мидявал тухвайбур ва Ислам вилик финиз манийвалзавайбур диндин халис душманар я. Амма тажуб жедай кар ам я хьи, абур гъавурда акьазвач, Ислам-им Аллагьдин дин я ва ам Халикьди Вичи хуьзва.

Пайгъамбардилай (с.гI.в.) кьулухъ дин хуьн ва чукIурун патал Аллагьди алимар ганва. Абурун сад лагьай жергейра Пайгъамбардин (с.гI.в.) асгьабар-халифар ава. Абурукай Абу Бакр (Аллагь рази хьурай вичелай) квачиз амай пуд, Исламдин душманрин гъиликай шагьидар яз рагьметдиз фенва.

Кьвед лагьай дугъри халиф Умар асгьаб (Аллагь рази хьурай вичелай) ягъалмиш хьанвай цIайпересди, агъу янавай гапурдал яна шагьид яз чан гана.

Пуд лагьай дугъри халиф Усман асгьаб (Аллагь рази хьурай вичелай) вичин кIвале ацукьна Къуръан кIелдай вахтунда, яланчийрин ва гьарамзадайрин кIеретIди яна, ам шагьид яз кьена.

Кьуд лагьай дугъри халиф Али асгьаб (Аллагь рази хьурай вичелай) агъу гуьцIнавай гапурдал, ягъалмиш хьанвай харижитди экуьнин кпIунал яна шагьид яз чан гана.

Пайгъамбардин (с.гI.в.) хтулар, Али асгьабан ва Фатимадин рухваяр Гьасан ва Гьуьсейн (Аллагь рази хьурай абурулай) яна кьенвай. Гьасан агъу гана зегьерламишна, Гьуьсейн ягъалмиш хьанвай инсафсузри яна кьена.

Вад лагьай дугъри халиф, Умар асгьабан хтул Умар ибн Абдулазиз (Аллагь рази хьурай абурулай) ягъалмиш хьанвайбуру агъу гана кьена.

Дагъустандин сад лагьай имам Къазимугьаммад (къ.с.) элкъуьрна кьунвай барабарсуз ягъунра душманри кьена жидайрал хкажнавай. Кьвед лагьай имам Гьамзатбег (къ.с.) жуьмядин юкъуз бунтавчийри мискIинда яна кьена.

Дагъустан Аллагьдин экуьналди ишигълаван авур, Шазалийский, Къадирийский ва Накъшбандийский тIарикъатрин зурба шейх Гьасан Хильмидин (къ.с.) ва шейх Мугьаммад Яъсубан (къ.с.) чандиз динсуз большевикри къаст кьуналди абур шагьидар хьана.

Дагъустандин муфтий Саййидмугьаммад-гьажи Абубакаров (рагьмет хьуй адаз) жуьмядин кпIунал мискIиндиз фидай рекье харижитрин несилри-вагьабитри хъиткьинарна. Алчах душманди гьа жуьреда, чIехи алим Къурамугьаммад-гьажи Рамазановни чандивай авуна. Ада гьамиша вагьабитрихъ галаз бягьс тухудай ва абур лагьайтIа тум пачада туна чукурдай кицIер хьиз адакай катдай.

Буйнакск шегьердин мискIиндин имам Мугьаммад-гьажи Абдулгъафуров вичин хтулни галаз экуьнин кпIунал фидай вахтунда алчах душманди хъиткьинарна кьена.

Аллагьдихъ ягъанвай муъминриз чIехи хажалат, алай аямдин чIехи алим, Шазалийский ва Накъшбандийский тIарикъатрин шейх Саид-афанди аль-Чиркави (Къудияв) (къ.с.) рагьметдиз финихъ галаз алакъалу хьанва. 

Ам угъраш душманди хъиткьинар авуникди шагьид яз Аллагьдин регьимдик акатна. Вичин уьмуьр Аллагь рикIел гъиз акъуднавай инсандал итимсуз душманди ивидай кьацIанвай вичин гъил хкажуникди, гзафбур гьатта мусурманар туширбурни тажубарна. Вичин патав атай гьар вуж хьайитIани рагьметлу Саид-афандиди кьабулдай. Ингье къенин юкъуз вагьшийри, «зи Халикь – Аллагь я» лугьудай инсандал гъил хкажнава. Шак алач ибур харижитрин несилар тир вагьабитрин алчах амалар я. Ша чна килигин Исламдин тарихда гьихьтин дуьшуьшар хьанватIа!

Са сеферда Мугьаммад Пайгъамбар (с.гI.в.) Кябедин патав капIдай вахтунда чилин саждадиз фейила, Укбат бин Абумуайт тIвар алай ягъалмиш хьанвай гьарамзадади Пайгъамбар (с.гI.в.) вичин перемдалди бямишиз гьалават хьанвай. Вахтунда агакьай Абу Бакр асгьаба (Аллагь рази хьурай вичелай) Пайгъамбардик (с.гI.в.) ккIанвай Укбатан къуьнерикай кьуна са патахъ гадарна. А вахтунда Абу Бакра Аллагьдин душманрихъ элкъвена лагьана: «Куьне, Аллагьдин патай ачух лишанар гваз атанвай, «зи Халикь-Аллагь я» лугьузвай инсан рекьизвани?»

Пайгъамбардин (с.гI.в.) гьадисда лугьузва: «Къуръан кIелдай ахьтин инсанар пайда жеда хьи, адан мана абурун туьтуьхдин кIанивни гьич агакьдач (яни абур Къуръандин гьакъикъи манадин гъавурда гьатдач)». Чаз къе аквазвайвал, вагьабитрин сивера авай ихтилат гьа сад я - Къуръан ва Сунна. Абурун гафарай аквазвайвал са чеб я гьакъикъи мусурманар, налугьуди амай мусурманар Библиядай физва. Чпиз Къуръандин манадикай хабар авачиз, «накь» капIиз башламишай «неречIар» икьван гагьда яшамиш хьайи, уьмуьрлух Исламдиз къуллугънавай шейхериз ва пIирериз акси экъечIзава.

Гьа ихьтин фикирар себеб хьана вагьабитрин стхаяр тир харижитри, кьуд лагьай дугъри халиф Али асгьаб чандивай авуна. Али асгьабан ва Муавия асгьабан арада авай гьуьжетар акъвазарун патал ва герек къарар кьабулун патал Абу Муса аль-Ашари асгьаб хкъягънавай. Амма и къарардихъ галаз диндин гъавурда авачир са гапIал инсанар рази хьаначир ва жемятдикай хкатна. Абуруз харижитар (чара хьанвайбур, къакъатнавайбур) лугьуз хьана. Адалай кьулухъ абурукай кьве башчи Али асгьабан патав атана лагьана: «Къарар анжах Аллагьдив акъудиз жеда; вуна лагьайта жувалай гъил къачун тIалаба ва Абу Муса къуллугъдилай алудуналди жуван гъалатI туькIуьр хъия». А вахтунда Али асгьаба абурун ахмакь истемишунриз ваъ лагьайдалай кьулухъ, харижитри ам рекьида лагьана къурхуяр ганай. Килиг садра къенин «харижитар» абуруз гьикьван ухшар ятIа! Абуру мусурманар динсузвиле ва мушриквиле (многобожие) батIулариз, Ислам диндин важиблу къанунар квадаруниз эвер гузва, тахьайтIа рекьида лагьана къурхуяр гузва.

Харижитар жемятдикай къакъатна муъминрихъ галаз дяве тухуз гьазур хьайила, халиф Али асгьаба абурун патав гьакъикъи рекьел эверун патал машгьур асгьабар рекье туна. Амма ида са нетижани арадал гъун тавурла, халифди абурун патав Аббасан хва Абдулла (Аллагь рази хьурай чпелай) рекье туна.

РикIиз регьим ядай вяз кIелайдалай кьулухъ, Абдуллади абуруз лагьана: «Зун ва Пайгъамбардин (с.гI.в.) асгьабар куь патав Муъминрин Амирди рекье тунва. Вучиз квез Пайгъамбардин (с.гI.в.) амледин стха ва езне – Алидикай хъел ава?»

Абуру жаваб гана: «Чаз хъел атунин себеб пуд шейиникай ибарат я. Сад лагьайди – ада Аллагьди акъуддай къарар инсандал тапшурмишна; кьвед лагьайди – ада чахъ галаз дяве тухвайбур есирда кьадай ва абурун трофеяр вахчудай ихтияр ганач; пуд лагьайди – ада вичиз «муъминрин кьилевайди» лугьудай гафар ишлемиш тавун буйругъ гана. АкI хьайила ам динсузрин кьилевайди жезва ман».

А вахтунда Абдулла ибн Аббаса абуруз лагьана: «Эгер а пуд себебдин гьакъиндай за квез Къуръандай ва Суннадай жаваб гайитIа куьн жемятдихъ галаз акахь хъийидани». Абуру разивал гана.

Ибн Аббаса лугьузва: «Куьне лугьузва анжах Аллагьди къарар акъудзава, бес Халикьди Меккадин ва Мединадин чилел эгер сада гъуьрч авуртIа, инсанрин арадай кьве диндар муъмин хкягъна ва абуру адаз къвезвай штраф акъуддай ихтияр ганвачни?! И месэладин барадай за куьн гъавурда тунани?»

«Эхь», - лагьана харижитри.

«Мадни куьне лугьузва, Алиди дяве тухвана амма есирда садни кьунач ва трофеяр кIватIнач. Малум тирвал а кьушундин арада вичин диде Айиша (Аллагь рази хьурай вичелай) авай. Ам вичин диде хьунал рази хьайила бес куьне ам гьикI есирда кьада? Идан гъавурдани куьн акьунани?», - лагьана Ибн Аббаса.

«Эхь», - лагьана харижитри.

«Генани куьне лугьузва, Алиди вичин тIварунин вилик квай «муъминрин кьилевайди» гафар чIурна ва ам динсузрин кьилевайди хьанва. Алидин ва Муавиядин арада къалар хьана ва ислягьвилел хтайла абуру ам, чарчел лишанламишдайвал тир. Ана лугьузвай: «И къарар муъминрин кьиле авай Алиди ва Муавияди кьабулна …». А чкадал агакьайла Муавиядин патал алайбуру лагьана: «Эгер вун муъминрин кьилевайди тиртIа чна вахъ галаз гьуьжетардачир». А вахтунда Али асгьаба къалар акъат тавун патал вичин тIварунин вилик квай «муъминрин амир» гафар чIурна». 

Квез чидачни Худайбияда вуч хьанатIа? Мажусийрин ва мусурманрин арада вахтунин ислягьвилин икърар кIутIундайла Пайгъамбарди (с.гI.в.) Али асгьабахъ элкъвена лагьана: «Вуна кхьихь: «И икърар Аллагьдин Расул Мугьаммадан ва Сухайл бин Амран арада кутIунзава». А вахтунда мажусийри лагьана: «Эгер чна вун Аллагьдин Расул я лагьана кваз кьунайтIа вахъ галаз чна дявеяр ийидачир. Анал жуван тIвар ва бубадин тIвар кхьихь». А вахтунда Пайгъамбарди (с.гI.в.) Али асгьабаз лагьана: «АкI хьайила «Аллагьдин Расул» гафар чIура». Вич-вичивай квахьай Али асгьабавай а гафар чIуриз хьанач. «Я Аллагь, Ваз чизва кьван зун Ви Расул тирди»,-лагьана Пайгъамбарди (с.гI.в.) ва вичин гъиливди «Аллагьдин Расул» гафар чIурна. Ахпа ада Али асгьабаз лагьана: «Вуна кхьихь: «И икърар Абдулладин хва Мугьаммадан ва Сахл бин Амран арада кутIуннава». Аллагьдал кьин хьуй, а кхьинрин цIарцIи адалай пайгъамбарвилин тIвар алуднач».

А вахтунда Ибн Аббаса хабар кьуна: «Бес яни квез и делил?»

«Эхь», - лагьана харижитри.

Килиг садра Абдулла ибн Аббаса Къуръандай ва Суннадай гьихьтин якъин жавабар ганвайтIа. ГьакI ятIани са пай харижитар гьакъикъат кьатIана дуьз рекьел хтана, чIехи пай лагьайтIа чпин кьацIай рикIер гваз ягъалмиш яз дяведа пуч хьана.

Пайгъамбарди (с.гI.в.) лагьана: «Икьван гагьда яшамиш хьайибурукай виридалайни ягъалмиш хьайиди, Салигь пайгъамбардин (гI.с.) деве тукIурди я, зи умматдай виридалайни ягъалмишди – Али чандивай ийидайди я».

Гьа и жуьреда харижитри Али асгьаб кафирвиле батIуларна чандиз къаст кьурвал, къенин юкъуз абурун несилар тир вагьабитрини дуьз рекьел алай, тек сад Аллагьдиз ибадатзавай имамар ва шейхер чандивай ийизва. 

Дагъустанда жигьад герек я лугьуз абуру, мусурманар авай чкада къалар ва фитнеяр тваз душмандин фикирар кьилиз акъудзава. Алай вахтунда жигьад тухвана кIанзавай маса мусурман гьукуматар ава. Месела, Афгъанистанда ва Иракда США-дин аскерар аваз бул вахт я. Абуру лагьайтIа ана, мусурманрин кьилел тегъизвай са шейни авач. Палестинадин халкь Израилдин вагьши чувудри тергиз гзаф вахт я, Сирияда къалар твазва. Гьакъикъатда куьмек герекбур гьабур я, жигьад гьанра герек я. Амма гьикI ятIани Пайгъамбардин (с.гI.в.) асгьабри дин гваз атай, ислягьвал авай Дагъустандал, чеб мусурманар я лугьузвай спелар квачирбур тепилмиш жезва. Яраб гьи душмандин кьилиз акъудзавай буйругъар ятIа?!

Исламдин тарихда вагьабитар пайда хьайи вахтарилай гьа къенин йикъалди, Ислам дин инсанрин кIвачерик аватна. Чуру алай мусурман вири инсанрин вилера террорист ва боевик яз аквазва. Им вагьабитри Исламдиз гайи «хийир» я. Инсаниятдиз ва гьакI диндиз абурукай анжах зарар хкатна. Ша чна тарихдин чинриз вил вегьин, гьихьтин вагьши амалрин абур иесияр ятIа.

1747-йисуз Ад-Дариядин гьаким Мугьаммад ибн Сауда даях кьунвай, англичанрин яракьралди таъминарнавай кьушундин кьиле Мугьаммад ибн Абдуль-Вагьаб аваз Нежддин территорияда дяведин гьерекатар тухвана ва мукьвал вахтунда анаг кьуна. Ана лагьайтIа, яшамиш жезвай халкь мусурманар тир. Ислягьвал гвай мусурманар тергна залум Вагьабан хци инсанрин кьилел ягъалмишвал агъавална.

1801-йисуз вагьабит Саудан кьушун Иракдиз гьахьна. Кербела шегьерда авай Пайгъамбардин (с.гI.в.) хтул – Гьуьсейнан (Аллагь рази хьурай вичелай) сур чIурна, зиярат тарашна ва шегьердин саки вири халкь тергна.

 

1802-йисан зуль-кагIда вацра вагьабитрин дестеди, Меккадивай 70-80 км яргъа ТIаиф шегьердал вегьена. Пуд йикъан ягъунрилай кьулухъ шегьер залумрин гъиле гьатнай, адан халкь тергна. Инсафсуз вагьабитри хурухъ галай аялар, дишегьлияр, гьатта кпIунал алайбурни кваз тергзавай. Дестедин кьилевай Усман Музайфадин буйругъдалди Пайгъамбардин (с.гI.в.) имидин гада Абдулла ибн Аббасан зиярат чIурна.

1804-йисуз Аравияда дяведин гьерекатар акьван къати хьанвай хьи, хIаждал анжах Египетдин ва Сириядин агьалийривай физ жезвай. Са йисалай Мекка вагьабитрин гъиле гьатна.

1805-йисуз Медина вагьшийрин гъиле гьатна. Гзаф сурар ва пIирерин зияратар кIукIварна, чпин идеалогия тваз чалишмиш хьана.

1810-йисуз вагьибитрин кьушун кьиле Саудан хва Абдулла аваз Сириядал вегьена. Амма абурувай анаг кьаз алакьнач.

1917-1923-йисара Англияда вагьабитриз финансовый рекьяй куьмекар гана. Гьелбетда, абур гьавайда тушир. Вагьабитри Англиядиз Турциядиз акси дяведа куьмекар гана кIанзавай, Англиядихъ галаз мидявал гьич садрахъни тахьун, икърардин са пай тир.

Чаз малум тирвал, США Англиядин калония тир. Къенин юкъуз Саудовский Аравиядин ва США-дин арада лап хъсан алакъаяр ава. Са гафуналди Аравиядин гьукумдал США-дин кьилевайбуру гуьзчивалзава. Алай аямда чаз аквазвайвал, Англиядин ва США-дин спецразведкайри вагьабитар лап хъсан финансироватзава. Гьаждал фейибур шагьидар я, гьукуматда авай недай хъвадай продукция ва техника вири США-динбур я. Гьа и жуьреда абурун алакъаяр сих я. 

1991-йисан 9-ноябрдиз пуд вагьабитдикай ибарат дестеди (Шамиль Басаев, Сайид-Али Сатуев, Лом-Али Чачаев) Минеральные Воды шегьердин аэропортуна Ту-154 самолетда 178 пассажир есирда кьуна. 

1995-йисан 14-20-июндин йикъара, Шамил Басаев кьиле авай 195 террористдикай ибарат дестеди, Буденновск шегьердин больницада 1600 кас есирда кьуна.

1996-йисан 9-15-январдин йикъара Салман Радуев кьиле авай боевикрин дестеди, Кизляр шегьердин роддомда саки 2000 кас есирда кьуна.

1996-йисан 16-ноябрдиз Каспийск шегьерда авай офицеррин ва прапорщикрин хизанар яшамиш жезвай кIуьд мертебадин кIвалерин дарамат хъиткьинарна. Нетижада 69 инсан телеф хьана, гьа жергедай яз 21 аялни.

2004-йисан 1-3-сентябрдин йикъара Беслан шегьерда авай 1-нумрадин мектебда вагьабитрин кIеретIди 1300 кас есирда кьуна. Терактдин нетижада саки 350 инсан кечмиш хьана, абурун са пай аялар тир. 500-далай гзаф инсанрал хирер хьана. Жавабдарвал Шамил Басаева вичел къачуна.

Вагьшивилин амалриз и кьил а кьил авач. Эхиримжи пуд йисан вахтунда Россияда, диндиз къуллугъзавай, гьакъикъи рекьел алай саки 50 имам чандивай авунва. Вагьибитрин вагьши амалри, Ислам дин дуьнья тирвал, террориствилин ва экстремиствилин машгьурдиз акъудна. Мусурманрин диндикай са шейни течир инсанар, вагьшийрин амалри кхунарна. Исламдин тарихда вагьабитар пайда хьайидалай кьулухъ абуру, дин патал хъсан са шейни авунач. Абурукай хкатнавайди анжах са писвал я. 

Къенин юкъуз, гуя а террактар чпин гъилерин кIвалах туш лугьуз абуру, чпи-чеб михьи хъийизва. Амма им таб я. Интернетда авай вагьабитрин сайтара гьар са террактдин видео материал ава. Анра абурун машгьур башчийри а вагьши амалар чпел къачуна рахазва.

Къенин юкъуз диндин асул бинейрикай са шейни течир Кьиблепатан Дагъустандин жегьилар сектадин есирда гьатзава. Вагьабитар вуч ксар я, ва абурукай обществодиз гьихьтин къурхувал аватIа тайиндаказ чириз кIанибурувай, агъадихъ галай литературайрай кIелиз жеда:

1. «Неохариджиты – псевдосалафиты, или ваххабиты» - Саид аль-Кахтани.

2. «Ваххабизм, какой он есть» - Ахмад бин Зайни Дахлян.

3. «Заблуждение ваххабитов в шариатских вопросах» - Къурамугьаммад-гьажи Рамазанов.

4. «Можно ли приписывать мусульманам многобожие?» - Къурамугьаммад-гьажи Рамазанов.

5. «Истинное лицо ваххабизма» - Н. Шейхмардан.

6. «О ваххабизме» - Патимат Гамзатова.

7. «Наша религия нам-ваша религия вам» - Патимат Гамзатова.

8. «Суфизм и лицо ваххабитов» - Ислам Абувов.

9. «Где Нежд? А где Ирак?» - З. Магомедов.

Къуй Аллагьди и чил ахьтин чиркинрикай азадрай, муъминрин арада кIанивал, дуствал ва разивал мягькемаррай! Амин…